FRANKFURT
Almanya’da yeni yılla birlikte bir dizi yenilik geliyor. Almanya’da vatandaşlar enerji krizinden kira artışına; 49 Euro’luk toplu taşıma ücretinden, çocuk parası ve sarı renkli hastalık raporuna kadar bir çok değişiklikle tanışacak. Okurlarımız için derlediğimiz değişiklikler şöyle:
Enerjide üst tavan ücreti uygulaması
Almanya’da da enerji krizi kışın, tüketiciler üzerinde kabus gibi çöktü. Gaz, elektrik ve merkezi ısıtma için getirilen fiyat frenleri, 2023’ten itibaren mali rahatlama sağlaması umuluyor. Enerjide üst tavan resmi olarak Mart 2023’ten itibaren yürürlüğe girecek, ancak, 1 Ocak 2023’ten itibaren geriye dönük olarak işleyecek.
Bu dönemde bir önceki yılın tüketiminin yüzde 80’i için geçerli üst tavan fiyatı,
Gazda kilovat saat başına 12 sent,
Elektrikte kilovat saat başına 40 sent,
Bölgesel ısıtma için, kilovat saat başına 9 ½ sent üst sınır olacak. Tüketimin yüz yirmilik bölümünde ise şirketlerin öngördüğü fiyat geçerli olacak.
Çocuk parası
Ülkede mevcut durumda aileler ilk çocuk için 219 Euro, ikinci ve üçüncü çocukları için 225’er Euro, dördüncü ve daha fazla çocuk içinse 250 Euro ‘Çocuk parası’ alabiliyordu. Yeni yılda ilk üç çocuk arasında fark giderilerek her biri için 250 Euro ödenecek.
Ayrı yaşayan anne veya babaların çocukları için ödedikleri nafakada da artış olacak. Almanya’da nafaka için Düsseldorf Tabelası adıyla anılan çizelge örnek alınıyor.
Ailelerin “Kinderfreibetrag” denilen her bir çocuk için vergi dışında kalacak geliri, yeni yılda 404 Euro artışla 8 bin 952 Euro olacak. Bir sonraki yıl bu tutar 9 bin 312 Euro düzeyine çıkacak.
Gelir vergisinde alt sınır
Almanya’da gelir vergisi alt sınırı da yükseltildi. Yeni yılla birlikte çalışanların gelir vergisinden muaf tutulacak yıllık gelir tutarı, 10 bin 347 Euro’dan 10 bin 908 Euro’ya çıkarıldı. Bir başka deyişle çalışan bir kişinin yıllık geliri 10 bin 908 Euro’yu aşarsa, gelir vergisine tabi tutulacak. Çiftler için bu tutarın iki katı geçerli olacak.
Erken emekliler için kazanç sınırı kalktı
Erken emekliler için ek kazanç sınırı kaldırıldı. Bu, erken emekli olanların emekli maaşları kesilmeden istedikleri kadar kazanabilecekleri anlamına geliyor. Hastalık nedeniyle emekli olanların ek kazanç limitleri ise yükseltildi.
‘Midi-job’ sınırı 2 bin Euro
Midi job denilen çalışma şeklinde kazanç sınırı bin 600 Euro’dan 2 bin Euro’ya yükseltildi. Bu gruptaki çalışanlar üst sınıra kadar daha düşük sosyal güvenlik primi ödüyor.
Kira yardımı
Almanya’da kira yardımı artacak, bu destekten daha çok hane yararlanacak. Ülkede ihtiyaç sahiplerine 190 ile 370 Euro arasında kira desteği verilecek. Kira yardımından yararlanan hane sayısının 600 bin yerine 2 milyon olması bekleniyor. Kira yardımı ailenin gelirin, kiranın miktarı ve konutun yerine göre değişiyor. Sosyal yardım almayan geliri düşük haneler de kira yardımı için başvurabiliyor. Kira yardımı ancak ailenin dilekçe vermesiyle başlatılıyor.
49 Euro’luk toplu taşıma ücreti
Yaz aylarında yalnızca üç ay için öngörülen ülke çapında geçerli 9 Euro’luk toplu taşıma bileti, toplumun talebiyle yeni yılda 49 Euro olarak gündelik hayata girecek. 49 Euro’luk biletin (Deutschlandticket) Nisan veya Mayıs ayından itibaren uygulamaya konulması bekleniyor. 49 Euro’luk biletle Alman Demir Yolları’nın (DB) hızlı trenleri dışında kalan tüm eyaletlerdeki metro, otobüs ve banliyö trenlerde yolculuk yapılabilinecek.
Elektrikli araçlara destek
Fiyatı 40 bin Euro‘yu aşmayan elektrikli araçlara devlet desteği 4 bin 500 Euro’ya düşürülecek. Fiyatı 40 ile 65 bin Euro arası olan elektrikli araç içinse 3.000 Euro destek alınabilecek.
Sosyal yardımın adı değişti
“Bürgergeld”, yeni yılda Hartz IV sisteminin yerini alıyor. Temel güvenlikteki ödemeler 50 Euro kadar artıyor, bekarlar gelecekte 502 avro alacak. İş Ajansı, işsizlerle daha fazla ilgilenmesi, basit geçici işler yerine kalıcı iş bulmayı kolaylaştırması hedefleniyor.
Hartz IV ile Bürgergeld farkı şu şekilde olacak:
Hartz-IV 2022 — Bürgergeld
Yalnız yaşayan / çocuklu yalnız yaşayanlar 449 Euro 502 Euro
Birlikte yaşayan çiftler 404 Euro 451 Euro
14 yaş üstü gençler 376 Euro 420 Euro
6-14 yaş arası çocuklar 311 Euro 348 Euro
6 yaş altı çocuklar 245 Euro 318 Euro
Araçlardaki ilk yardım çantasında değişiklik
Araçlardaki ilk yardım çantasının normu DIN 13164:2014 olarak değiştirildi. Değiştirilen DIN standardına göre, 1 Şubat 2023 tarihinden itibaren yeni satın alınan araç ilk yardım çantasına iki tıbbi maske (“cerrahi maske”) dahil edilecek. Bu konuda karayolu trafik düzenlemeleri henüz tam uyarlanmadığından, eski ilk yardım çantalarını yenileme zorunluluğu yok. Ancak, en az iki FFP2 maskesini ilk yardım çantasına dahil edilmesinde yarar var.
Ehliyetlerin değişim süreci devam ediyor
1959-1964 arası doğumlular 19 Ocak 2023’e kadar eski pembe ehliyetlerini değiştirmek zorunda. 1965 – 1970 arası doğanlar içinse son tarih 19 Ocak 2024.
İşte değişim planı:
Ehliyet alma tarihi 31 Aralık 1998 ve öncesi için araç kullanıcısının doğum tarihine göre:
doğum tarihi 1953 öncesi: Değişim 19 Ocak 2033 tarihine kadar
1953 -1958 arası: Değişim 19 Ocak 2022 tarihine kadar
1959 – 1964 arası: Değişim 19 Ocak 2023 tarihine kadar
1965 – 1970 arası: Değişim 19 Ocak 2024 tarihine kadar
1971 ve sonrası doğumlular: Değişim 19 Ocak 2025 tarihine kadar
Ehliyet alma tarihi 1 Ocak 1999 ve sonrası içinse şu değişim süresi öngörülüyor:
1999 – 2001 arası: Değişim 19 Ocak 2026 tarihine kadar
2002 – 2004: Değişim 19 Ocak 2027 tarihine kadar
2005 – 2007: Değişim 19 Ocak 2028 tarihine kadar
2008: Değişim 19 Ocak 2029 tarihine kadar
2009: Değişim 19 Ocak 2030 tarihine kadar
2010: Değişim 19 Ocak 2031 tarihine kadar
2011: Değişim 19 Ocak 2033 tarihine kadar
2012 – 18 Ocak 2013 arası: Değişim 19 Ocak 2033 tarihine kadar
Değişim için neler gerekli?
Geçerli kimlik belgesi (pasaport, hüviyet), bir adet aktüel biometrik pasaport fotoğrafı, 25 Euro ve hala geçerli ehliyetin orijinali.
Ehliyetler nasıl değişiyor?
Ehliyetleri değiştirmek yasal zorunluluk. Şoförler, ‘Führerscheinstelle’ denilen ehliyetle ilgili kuruma giderek motor veya binek otosu klasmanları için ehliyetin değişimi için başvuru formu dolduruyor. Form doldurulurken kendilerinden sağlık belgesi istenmiyor. Değişim için yeni bir ehliyet sınavı da gerekmiyor. Değişim süresini kaçıranlara 10 Euro uyarı cezası veriliyor. Süresinde değiştirilmeyen ehliyet de belge özelliğini kaybetmiş oluyor. Ehliyetleri değiştirmenin Almanya dışında araç kullanımında da sorun olabileceği kaydediliyor.
Emekli maaşlarına zam
Emeklileri muhtemelen küçük bir maaş artışı bekliyor. Batı Almanya’da emekli maaşlarına Temmuz ayında yaklaşık yüzde 3,5 ve doğu eyaletlerde ise yüzde 4,2 artması bekleniyor. Tarih ve zam oranı ilkbahar aylarında netleşecek.
Sağlık sigortaları primleri
Ülkede mevcut ortalama yüzde 15,9 olan sağlık sigortası primleri yüzde 0,3 oranında artarak yüzde 16,2 düzeyine gelecek.
Aşı merkezleri kapanacak
Yılın ilk yarısında tüm aşı merkezlerinin kapatılması bekleniyor.
Hastalık raporları doğrudan işverene
Yine 1 Ocak’tan itibaren, yasal sağlık sigortası olan çalışanlara hastalanmaları durumunda doktorlar tarafından yazılan sarı renkli (Krankenschein) raporlar kendilerine verilmeyip doğrudan işverene gönderilecek. Özel sağlık sigortası olanlarda mevcut durum devam ediyor.
Eşler karar verebilecek
1 Ocak’tan itibaren eşlerden birinin sağlık sorunu yaşaması ve kendi kararlarını verememesi durumunda, diğeri otomatik olarak partnerinin temsilcisi olacak ve bu durumlarda birbirleri hakkında karar verebilecekler.
Kenevir serbestliği
Yeni yılda, belirli koşullar altında kenevirin satın alınması veya kullanılmasının önü açılmak isteniyor. Henüz kesin bir başlama tarihi yok. Bu konuda 2023 yılı sonuna kadar bir yasa taslağı hazır olması bekleniyor. Ayrıca, mililitre kan serumu başına 1.0 nanogram tetrahidrokanabinol (THC) olan mevcut sürüş sınırının ayarlanıp ayarlanmayacağı da netleşmedi
Tütün Vergisi
Sigara, puro ve tütün vergileri artıyor. 20 sigara paketi gelecekte ortalama 18 sent daha pahalı olacak.
Tek kullanılmık kaplara sınırlama
Yeni yılda catering şirketleri, restoran ve kafeler, siparişlerde kullandıkları tek kullanılmık bardak ve kaplara sınırlama geliyor. Bu sektör, yiyecek ve içeceklerin götürülmesi ve sipariş edilmesi için alternatif olarak yeniden kullanılabilir kaplar sunmakla yükümlü olacak.
En fazla 5 çalışanı olan ve en fazla 80 metrekare satış alanına sahip fırınlar veya snack barlar gibi küçük işletmeler için bir istisna olacak. Ancak müşteriler tarafından getirilen kaplar kabul edilecek.
Bina sigortası pahalanabilir poliçesi
2021 yazında yaşanan sel felaketi. 91.000 civarında sigortalı konut hasar gördü ya da yıkıldı. Bir yandan da rekor enflasyon nedeniyle onarım, malzeme ve inşaat maliyetleri arttı. Sigorta şirketleri bu giderleri müşterilerden karşılamak için primleri artırıyor. Dolasıyla yeni yılda bina sigortası primleri muhtemelen hissedilir şekilde artacak.
Sigortalılar, bina sigortasına primlerine dikkat etmeli ve sigorta şirketi değişikliğini ihtimal dahilinde düşünmeli. Foto: Pixabay – Gerd Altmann