Almanya’da 23 Şubat erken Federal Meclis seçimlerinde başbakan Olaf Scholz, partisiyle yüzde 9,5 oy kaybederek tarihi bir yenilgiye imza attı. Seçimin galibi ise muhafazakar CDU ve başbakan adayı Friedrich Merz ile aşırı sağ oldu. Merz’in SPD ile koalisyon yapması bekleniyor. Olası koalisyonda Olaf Scholz yer almayacak.
Kesin olmayan resmi sonuçlara göre CDU, yüzde 28,6 ile hükümet kurma görevi aldı. Ülkede ilk kez aşırı sağcı bir parti yüzde 20,8 oy çıkardı. Irkçı AfD doğudaki Berlin dışında bütün eyaletlerde birinci parti konumuna geldi. SPD seçmenden yüzde 16,4 alabildi. Bu oran da Sosyal demokratların 1949’dan beri aldıkları en düşük oy oldu.Yeşiller yüzde 11,6’da kaldı. Oyunu iki katına çıkaran Sol Parti yüzde 8,8’e ulaştı. FDP aldığı yüzde 4,3 ve Sahra Wagenknecht yüzde 4, 97 ile yüzde beş seçim barajını aşamayıp meclis dışı kaldılar. Seçimlere katılım oranı iki Almanya’nın birleşmesinden bu yana en yüksek oranı oldu (Yüzde 83).
2021 seçimlerinde CDU / CSU yüzde 24,1). Irkçı AfD yüzde 10,4), SPD 25,7) Yeşiller yüzde 12,3 (2021: 14,7), Die Linke yüzde 4,9, FDP yüzde 11,4 oy almıştı. Sol Partiden ayrılanların oluşturduğu Sahra Wagenknecht İttifakı BSW Federal Meclis seçimlerine ilk kez katıldı.
19 Türkiye kökenli milletvekili
Yeni Federal Meclis’te SPD’den 7, Sol Parti’den 7, CDU’dan 2, Yeşiller’den 2, ve CSU’dan 1 olmak üzere Türkiye kökenli toplam19 milletvekili görev yapacak.
Gökay Akbulut, Sol Parti
Ayṣe Asar, Yeṣiller
Tijen Ataoğlu, CDU
Hakan Demir, SPD
Dr. Hülya Dübe, CSU
Serap Güler, CDU
Nils Ateṣ Gürpınar, Sol Parti
Metin Hakverdi, SPD
Cem Hamit Ince, Sol Parti
Macit Karaahmetoğlu, SPD
Mirze Edis, Sol Parti
Fırat Koçak, Sol Parti
Cansın Köktürk, Sol Parti
Cansu Özdemir, Sol Parti
Mahmut Özdemir, SPD
Aydan Ozoğuz, SPD
Filiz Polat, Yeṣiller
Derya Nachbaur Türk, SPD
Serdar Yüksel, SPD
Irkçılar ana muhalefet olacak
Alman Anayasa Mahkemesi’nin kararıyla 630 sandalye ile sınırlanan Federal Meclis’te resmi olmayan sonuçlara göre CDU / CSU 208, ırkçı AfD 152, SPD 120, Yeşiller 85, Sol Parti 64 ve Danimarkalı azınlığın partisi SSW 1 milletvekili ile temsil edilecek.
CDU artırdığı oyları SPD’den (1 milyon 820 bin), FDP’den (1 milyon 330 bin) ve ilk kez oy kullananlardan (1 milyon 150) bin alırken AfD’ye ise 850 oy kaptırdı. Anketlerde yüzde 30’un üzerinde görünen merkez sağ partinin göç yasasını değiştirmek için ırkçı AfD ile birlikte hareket etmesinin ardından gelen protestolar pek çok seçmenin CDU seçeneğini yeniden gözden geçirdiği anlamına geliyor.
Ufukta CDU / CSU – SPD koalisyonu var
Almanya’yı yeni dönemde Merz başbakanlığındaki CDU / CSU – SPD koalisyonunun yönetmesi bekleniyor. Hristiyan demokratlar aşırı sağcılarla ortaklığı şiddetle reddederken meclis aritmetiği CDU / CSU – Yeşiller hükümet kurulmasına yetmiyor.
CDU lideri Merz, „Dünya bizi beklemez, hemen işe başlayalım. Çok sert bir kampanya gerçekleştirdik. Uyum, güvenlik, ekonomi için gerekli bir mücadele içinde olmaya devam edeceğiz. Avrupa’da görünür olmamız lazım. Dünya bizim uzun süre koalisyon görüşme yapmamızı beklemez. Sonuç açık. Ama şimdi eğlence zamanı. Yarın sabah iş var“ diye konuştu“ dedi. SPD’li Olaf Scholz, acı bir seçim sonucu ve ağır bir yenilgi olduğunu söyledi. Scholz „Birlikte ileriye bakmalıyız. Anketler uzun zamandır SPD aşağılarda göstermesine rağmen, SPD’liler yılmayıp büyük bir seçim kampanyası gerçekleştirdiler. Seçim başarısızlığından ben sorumluyum. Demokratik bir ülkede aşırı sağın bu kadar yüksek oy almasını kabul etmemiz mümkün değil“ dedi. SPD’de yönetim tartışmaları, ve partinin “modernleşme”si gerektiği sesleri yükselmeye başladı. SPD yönetimi Lars Klingelbein’i Rolf Mützenic yerine Federal Meclis grubu başkanı olarak teklif etti.
DİE LİNKE 30 yaş altı seçmenlerde birinci geldi
Seçimden önce, yakın zamana kadar anketlerin parlamento dışı gördüğü Die Linke (Sol Parti), doğru aday, doğru iletişim kanalları ve sosyal politikalarıyla hem üye sayısında patlama yapmıştı. Die Linke sandıkta da oyunu iki katına çıkarıp yüzde 8,5’e ulaştı. Alman birinci televizyonu ARD’nin analizine göre Die Linke (Sol Parti) ilk kez oy kullanan seçmenler arasında en çok tercih edilen parti oldu. ARD’nin seçim akşamı anketlerine dayandırdığı verilerine göre, seçmenlerin yüzde 27’si Sol Parti’ye oy verdi. Onu yüzde 19 ile AfD takip etti. 2021 federal seçimlerinde Yeşiller ve FDP genç seçmenler arasında öndeydi. Sol Parti o dönemde bu yaş grubunda sadece yüzde sekiz oy alabilmişti. Die Linken lideri von Aken „Hükümette olup olmamız önemli değil. Meclis ve parlamento dışı mücadelemizle birlikte Friedrich Merz’e sosyal devlete saldırısında zorluk çıkaracağız“ diye konuştu.
DİE LİNKE Berlin’i aldı
Sol Parti Berlin’deki federal seçimleri kazanıp meclise doğrudan 4 milletvekili gönderdi. Die Linke, ikinci oyların yüzde 19,9’unu alarak CDU, Yeşiller, AfD ve SPD’nin önünde en güçlü parti oldu.
Buna ek olarak, Berlin’de Linke’nin dört doğrudan adayı seçim bölgelerinde galip geldi: Treptow-Köpenick’te Gregor Gysi, Lichtenberg’de Ines Schwerdtner, Neukölln’de Ferat Koçak ve Friedrichshain-Kreuzberg’de Pascal Meiser seçim bölgelerini kazanarak doğrudan Federal Meclis’e girdiler
Wagenknecht’in açık oturuma katılmaması işaret mi?
Oy oranı yüzde beş sınırında gidip gelen BSW ise, gece boyunca açılan sandıkları sıkı sıkıya takip etti. BSW lideri Sahra Wagenknecht, partisinin Federal Meclis’e girip girmemesinden bağımsız olarak daha önce hayal etmediklerini belirterek „muhteşem“ bir seçim kampanyası ve „şahane“ toplantılar gerçekleştirdiklerini savundu. Wagenknecht destekçilerine, „Sonuç ne olursa olsun, harika bir seçim kampanyası oldu. Harika bir iş çıkardınız, sonuç Federal Meclis’e girmek için yeterli olmazsa, o zaman bu bir yenilgidir, ancak BSW’nin sonu değildir” diye seslendi. BSW, aldığı yüzde 4,97 ile meclis kapısından döndü. Wagenknecht yenilgiden medyayı sorumlu tuttu. Sahra Wagenknecht’in ARD’nin seçim sonuçlarının değerlendirildiği diğer parti liderleriyle birlikte açık oturuma katılmaması sosyal medyada seçim sonuçlarından memnun kalmayan Wagenknecht’in politikayı bırakacağı şeklinde yorumlandı.
Aşırı sağcı Weidel koalisyon istiyor
23 Şubat erken genel seçim sonucu Almanya’da sağa kayması anlamına geliyor. CDU lideri Friedrich Merz, AfD lideri Weidel’in „Koallisyon için elimizi uzatıyoruz“ teklifinie şiddetle geri çevirdi. AfD ise yeni dönemde, CDU’nun pek çok yasa teklifini destekleyeceği sinyalini verdi. Seçim sonucu olası CDU / CSU ile SPD arasındaki büyük koalisyonuna izin veriyor. Meclis aritmetiğine göre CDU, Yeşiller ile koalisyon görüşmesi yapmasını gerektirmeyecek.. CSU lideri Markus Söder de, Yeşiller ile çalışma konusundaki çekincelerini yinelemiş, “Yeşiller ile bir yön değişikliğinin organize edilebileceğine inanmıyoruz. Yeşiller ile işbirliğine kategorik olarak hayır demesine mümkünse sadık kalacağız. Yeşillerin olmadığı bir hükümet daha iyi bir hükümettir”.demişti.
AfD doğu eyaletlerinde en yüksek oyu aldı
Irkçı AfD, Almanya’nın doğusunda yer alan Brandenburg’dakİ sandıklardan açık ara önde çıkarken SPD ise hezimeti yaşadı. Eyalet sandık kurulu verilerine göre, tüm sandıkların sayılmasının ardından AfD ikinci oyların yüzde 32,5’ini alarak yüzde 18,1’lik oy oranıyla CDU’nun ve yüzde 14,8’lik oy oranıyla SPD’nin önünde yer aldı. Bu eyalette dört yıl önce SPD kazanmıştı. AfD batıda Kaiserslautern ve Gelsenkirchen seçim bölgesinde de önde kapattı.
SPD lideri Olaf Scholz (SPD), Federal Meclis seçimlerinde Brandenburg seçim bölgesini kıl payı kazandı. İlk oyların yüzde 21,8’ini alarak CDU ve AfD adaylarının hemen önünde yer aldı. Potsdam çevresindeki seçim bölgesi Brandenburg’da SPD’nin kazandığı tek seçim bölgesi oldu. Diğer tüm seçimlerde AfD adayları birinci oldu.
Lindner istifa etti
Mevcut Başbakan Olaf Scholz, CDU ile olası bir koalisyonda yer almayacağını belirtti. FPD Genel Başkanı Christian Lindner ise ARD ve ZDF Berlin yuvarlak masa toplantısında partisinin yeniden parlamentoya girememesi halinde istifa edeceğini partisinin yeniden yapılanmasının önünü açacağını söyledi.sinyalini verdi. Lindner, Pazar akşamı geç saatlerde çevrimiçi X platformunda “Artık aktif siyasetten emekli oluyorum” diye yazdı.
Merz’e açık çağrı
Medyada yapılan yorumlarda ekonomik sorunların çözümü için güçlü bir hükümet gerektiği görüşünün yanısıra ırkçılıkla da mücadele edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Alman gazeteci Pitt von Bebenburg, FR’de yaptığı seçim değerlendirmesinde CDU’lu Merz’in artık ılımlı bir söyleme sahip olması gerektiğini belirterek, „Irkçı ve aşırı sağcı AfD federal seçimlerden birinci parti olarak çıktı. Bu artık bir sürpriz değil, ancak son derece endişe verici. Bir sonraki hükümetten aşırı sağla mücadeleyi güçlü bir şekilde sürdürmesi beklenmektedir. Net olan bir şey var: AfD önümüzdeki yıllarda siyasi kararlarda rol oynamamalı. Seçim kampanyası muhalefetteki diğer partileri radikalleştirdiği şüphesini beslese bile“ ifadesine yer verdi.