GÜRSEL KÖKSAL – BONN
Avrupa’nın en büyük gazeteciler örgütü Alman Gazeteciler Birliği’nin (DJV) genel kurulu Türkiye’deki basın özgürlüğü mücadelesiyle dayanışma eylemiyle başladı.
Federal Almanya’nın eski başkenti Bonn’da gerçekleştirilen genel kurulun yapıldığı otelin önünde toplanan 200 delege ve aralarında Uluslararası Af Örgütü’yle Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün temsilcilerinin de yer aldığı misafirler, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik basın özgürlüğü çağrılarının bulunduğu kartların bağlı olduğu yüzlerce beyaz balonu uçurdular.
Berlin’deki Türkiye Büyükelçiliği’nin adresine ulaşması umuduyla gökyüzüne salınan balonlardaki kartların bir tarafında, Türkiye’deki basın özgürlüğü mücadelesinin ortak sloganı “Gazetecilik Suç Değildir!” yazılıydı. Diğer tarafında ise şu sözler yer alıyordu: “Bay Erdoğan, Derhal eleştirel gazetecilere yönelik takibatları durdurunuz!, Türkiye’de yeniden basın özgürlüğüne dönün! Özgür gazetecilik yoksa, demokrasi de olamaz!”
Etkinliğe, Federal Almanya’da uzun yıllar Çalışma Bakanlığı yapan eski politikacılardan Norbert Blüm de katıldı. Blüm, elindeki balonu bırakmadan önce yaptığı kısa konuşmada, doğrudan Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ve Avrupa kamuoyuna seslenerek, Türkiye’deki basın özgürlüğü ihlalleriyle hedeflenen demokrasiyle uyuşmadığına dikkat çekti.
Aynı zamanda bağımsız gazeteciler sendikası olarak faaliyet gösteren DJV’nın genel kurulunun bir diğer misafiri de Almanya’daki en kıdemli Türk kökenli gazetecilerden Baha Güngör’dü. Gazeteciliğe 70’li yıllarda Alman gazetelerinde başlayan, Reuters, DPA gibi haber ajanslarında çalışan ve uzun yıllar yürüttüğü Deutsche Welle’nin Türkçe Yayınları Müdürlüğü’nden ayrıldıktan sonra serbest gazeteci olarak çalışmalarını sürdüren Baha Güngör, podyumda DJV Genel Başkanı Prof. Dr. Frank Überall’ın Türkiye’deki basın özgürlüğünün durumu ve gazetecilere yönelik politikalarla ilgili soruları yanıtladı. Bu arada kısa bir süre önce gözaltından serbest bırakılan Cumhuriyet Gazeteci yazarlarından Aydın Engin’in mesajını da delegelere ileten Güngör, Türkiye’deki meslektaşlarla dayanışmanın önemi ve gerekliliğini vurguladıktan sonra, “Oradaki arkadaşlarımıza unutulmadıklarını göstermeliyiz!” dedi.
Genel Kurul’un Überall tarafından yapılan açılış konuşması da, Türkiye’deki basın özgürlüğü mücadelesiyle dayanışma vurgusuyla yapıldı. Türkiye’de ve tüm dünyada basın özgürlüğü çağrıları yaparken, Almanya’da yaşanan ihlallerin de gözmemezlikten gelinmemesi gerektiğini vurgulayan Überall, “Bu alandaki taleplerimizi kesin bir dille gündeme getirmeliyiz. Yoksa politik süreçlerde açıkça dile getirilmeyen talepler, karar alma süreçlerinde dikkate alınmıyor” dedi.
Genel Kurul’a üyeler tarafından sunulan önergelerin ilki de, basın özgürlüğünün Alman hükümetinin dış ilişkileri için ön koşul olarak kabul edilmesine yönelikti. Oy birliğiyle kabul edilen önerge şöyle:
“Federal Hükümet’ten, basın ve iletişim özgürlüğünün tehdit altında olduğu ya da hiç olmadığı ülkelerle siyasi görüşmelerde ve ekonomik ilişkilerde, açıkça ve yüksek sesle özgür basın için tavır koymasını istiyoruz. Hükümet, Türkiye, Çin, Rusya, Suudi Arabistan, Mısır, İran ve diğer ülkelerdeki hükümetlere düzenli olarak hapisteki gazetecilerin durumunu gündeme getirmeli ve onların serbest bırakılmasına için girişimlerde bulunulmalıdır. Bu vesileyle gazetecilik görevlerini yaparken takibata uğrayan ve buraya gelen meslektaşlarımızla, ailelerinin Federal Almanya tarafından koruma altına almasını talep ediyoruz.
‘Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün verilerine göre 2015 yılında, görevinden dolayı öldürülen gazetecilerin sayısı en az 67. Özellikle savaş bölgelerindeki gazeteciler çok zor koşullarla karşı karşıya. İç savaş ülkesi Suriye, şu anda dünyanın gazeteciler için en tehlikeli yerlerinden biri haline getirdi. Bağımsız meslektaşlarımızın tutuklanması, televizyon kanallarının kapıtılması, gazetelere yayın yasağının getirilmesi nedeniyle Türkiye’deki güncel durum, basın ve ileşim özgürlüğü açısından büyük endişelere neden oluyor. Burada, Avrupa’da da bizi endişelendiren gelişmeler yaşanıyor. Polonya’da hükümetin özerk kamu televizyonlarına el koyması, buradaki Pegida gösterileri sırasında gazetecilere yönelik şiddet eylemleri, internette artık sıradanlaşmış olan nefret çağrılarını düşünelim. Özgür bir basın için dünyanın her yerindeki meslektaşlarımızla yanyana durmak bizim görevimizdir. Gazetecilik suç değildir!”
DJV’ın iki gün süren genel kurulunda, Federal Yönetim Kurulu’nun ilk önergesinde de önümüzdeki yıl gerçekleştirilecek genel seçimlere dikkat çekilerek, tüm siyasi partilerin seçim programlarında gazetecilik mesleğinin sorunları ve bunlara ilişkin çözümlerin açıkça yer alması için temaslarda girişimlerde bulunulması hedefi yer aldı. Oy birliğiyle kabul edilen bu ögergeyle, delegeler bir meslek örgütü olarak DJV’yu, siyasi platformlarda, özellikle internet platformlarında çalışanlar başta olmak üzere gazetecilerin karşı karşıya olduğu ekonomik sorunların, telif haklarıyla ilgili belirsizliklerin giderilmesi, haber kaynaklarının korunması ya da kişilerin bilgi edinme hakkıyla ilgili, gazetecilik çalışmalarını zorlaştıracak yasa değişikliği hazırlıklarına müdahele gibi konularda lobi çalışmaları yürütmekle görevlendirildi. Ceza Yasası’ndaki “Yabancı devlet adamlarına hakaret”le ilgili maddenin yürürlükten kaldırılması da bu talepler arasında yer alıyor.
Aynı zamanda, ülke çapında ya da yerel alanda yayın yapan çok sayıda medya kuruluşunda, işverenlerle yürütülen toplu pazarlık süreçlerinde sendika olarak faaliyet gösteren DJV’nin genel kurulunda ayrıca, son yıllarda yaşanan üye kaybına karşı önlemler, şiddet olaylarıyla ilgili başta internet ve televizyon olmak üzere medya organlarında yayınlanan görüntülerle ilgili ilkesel tartışmalar gibi birçok konu ele alındı. (7.11.2016)