Nazi rejiminden kaçarak Türkiye’ye yerleşen, kendisini yeni ülkesine adayan Prof. Dr. Zuckmayer, unutulmadı
Yaşamını Türkiye’de müzik öğretmeni yetiştirmeye adayan Alman müzik adamı Eduard Zuckmayer, Mainz’de anıldı. Türkiye’de müzik öğretmenliği yetiştiren tek kurum olan Gazi Eğitim Enstitüsü Müzik bölümünü kuran, 1938 ile 1970 yılları arasında yöneten Prof. Dr. Eduard Zuckmayer için Mainz’de konser ve belgesel film günü düzenlendi. Peter Cornelius Konservatuarı’da düzenlenen konserde piyanist Gülru Ensari, dünyaca ünlü kemancı Cihat Aşkın, kemençe sanatçısı Derya Türkan ile Prof. Dr. Alexander Hülshoff (çello) sahne aldılar. Konserde seslendirilen Zuckmayer’in bestesi Türk halk dansları ile Hindemit ve Bach eserleri, Ankara ile Mainz arasında köprü oldu. Konsere Prof. Dr. Zuckmayer’in öğrencisi Prof. Dr. Ali Uçan da katıldı.
İki ülke, iki dünya arasında köprü
Eduard Zuckmayer’in Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği üzerine Türkiye’ye çağrıldığını belirten Prof. Dr. Ali Uçan, “O gelmeden önce Alman müzik sisteminden vazgeçerek Türk ezgilerine uygun sistemi seçmiş ve adeta kendisini Türkiye’ye hazırlamıştı. Türk ulusuna hizmeti insanlığa hizmet olarak gördü. Hep uzun soluklu düşündü. 1940’lı yıllarda asistanlığı, 1950’li yıllarda da yurtdışı eğitimini getirdi. Kurduğu bölüm 25 bölüme ulaştı. Alman mülteciler ülkelerine geri dönerken, Zuckmayer ömür boyu ülkemize hizmet etti. Zuckmayer iki kültür, iki ülke, iki dünya arasında çok önemli köprüdür. Bu köprünün değerini bilelim” dedi. Zuckmayer belleğine ihtiyaç duyulduğunu kaydeden Prof. Dr. Uçan, iki ülkede ayağı olan bir Zuckmayer vakfı kurulması gerektiğini söyledi.
Türkiye’den çok yetenekli sanatçılar geliyor, meğer…
Türkiye’den çok yetenekli sanatçılarla karşılaştığını kaydeden Prof. Dr. Alexander Hülshoff ise, “Hep kendi kendime ‘Bunun temeli ne’ diye sorar dururdum. Öğrendim ki temel Zuckmayer’in 1938’den itibaren yerleştirdiği sistem imiş. Çok sevindim. Zuckmayer Mainz için de çok önemli bir insan” diye konuştu. Anma etkinliği Barbara Trottnow’un ‘Eduard Zuckmayer – Ein Musiker in der Türkei’ belgesel film gösterisi ile devam etti.
Ders kitapları da hazırladı
Zuckmayer, 1938 yılında Paul Hindemith’ in önerisi ve Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı’nden gelen teklif üzerine Türkiye’ye geldi ve müzik öğretmeni yetiştirmek için kurulan Musiki Muallim Mektebi’nde göreve başladı. Türkiye’nin ilk madrigal korosu ve öğrenci orkestrasını kurup oda müziği çalışmalarını başlattı. Öğrencileriyle konserler verdi. 1938 yılında Musiki Muallim Mektebi müzik öğretmeni yetiştiren Gazi Terbiye Enstitüsü’ne bağlanması üzerine Eduard Zuckmayer, bu kurumun müzik bölümünün başına getirildi. Ömrünün sonuna kadar piyano bölümü, orkestra, koro yöneticiliklerinin yanısıra, müzik teorisi, müzik formları, açıklamalı müzik derslerinin öğretmenliğini de yaptı. Milli Eğitim Bakanlığı’na ders kitapları hazırladı. Halk türkülerine düzenlenemeler yaptı. Anadolu’da pek çok konser verdi. 1970 yılında Gazi Eğitim Enstitüsü Müzik Bölümü başkanlığını bıraktı. 2 Temmuz 1972’de Ankara’da hayatını kaybeden Zuckmayer Cebeci Mezarlığı’nda toprağa verildi.
