Alman ekonomi gazetesi Wirtschafts Woche haberine göre Ukrayna’daki savaş devasa maliyete neden oldu. Enerji fiyatları patladı ve küresel ticaret zayıfladı. Her iki durum da Alman ekonomisinin neden diğer ülkelere kıyasla çok daha fazla etkilendiğini gösteriyor. Almanya’nın ekonomik modeli on yıllardır büyük bir dışa açıklık ve Rus gaz ve petrolüne güçlü bir bağımlılık üzerine kuruluydu. Almanya hiçbir şekilde Avrupa’nın hasta adamı olmadı, ancak savaş Alman ekonomisinden daha fazla uyum sağlamasını talep ediyor.
Gazete, savaştan önceki ekonomik tahminlerle karşılaştırıldığında, Alman ekonomisinin 2022-2025 yılları arasında kümülatif olarak yüzde dördün biraz altında veya 150 milyar Avro daha az büyüyeceği tahmin edildiğini, jeoekonomik ve jeopolitik çatışmalar kaynaklı dolaylı maliyetlerin henüz buna dahil edilmediğini yazdı.
Almanya’da pandemi ve Ukrayna Savaşı sonrasında tedarik zincirindeki boşluklar, Almanya’nın ekonomik çıkarlarını uzun vadede güvence altına almak için ortak standartlara dayalı bir ekonomi politikası şart olduğu, ekonomik olarak Çin’e aşırı bağımlı hale geldiği, bunun da kendisini siyasi ve ekonomik şantaja açık hale getirdiği beliritiliyor. Alman şirketlerin küresel tedarik zincirlerini ve satış pazarlarını çeşitlendirmek ve böylece daha dayanıklı hale getirmek için var güçleriyle çalıştığı ifade ediliyor.
Alman ekonomisi yerinde sayıyor
Alman Sanayi ve Ticaret Odası verilerine göre de savaşın 2022 başında patlak vermesinden kısa bir süre önce, mevcut ekonomik tahminler Almanya’daki ekonomik büyümeyi 2022 için yaklaşık yüzde 3,5 ve 2023 için yüzde 2,5 olarak gösteriyordu. Gerçekte, Alman gayri safi yurtiçi hasılası geçen yıl sadece yüzde 1,8 büyüdü.
Bu yıl, fiyatlara göre düzeltilmiş gayrisafi yurtiçi hasılanın bir önceki yıla kıyasla %0,1 oranında düşmesi bekleniyor. Bu da Alman ekonomisinin beş yıldır yerinde saydığı anlamına geliyor. Alman ekonomistler, dijitalleşme, karbonsuzlaşma, demografi ve deglobalizasyon, yerleşik iş modellerinin ortadan kalktığı ve yeni üretim kapasitelerinin yaratıldığı üretim yapılarının yeniden düzenlenmesini gerektiği üzerinde duruyor.
Almanya’da savaşın kaybedeni düşük gelirliler
Ancak ekonomik durgunluğun maliyetinin toplum içinde son derece eşitsiz bir şekilde dağılmıyor. Özellikle düşük gelirli insanlar alışılmadık derecede büyük kayıplar yaşıyor. Bu grup, gelirlerinin çok daha büyük bir kısmını, son üç yılda yüzde 30’dan fazla pahalan enerji ve gıda gibi kalemlere harcamak zorunda oldukları için enflasyondan iki ya da üç kat daha fazla etkileniyor. Federal Hükümet, alışılmadık ölçüde kapsamlı bir enflasyon desteği sağlasa da bu yardımlar çok yetersiz kaldı. Kısaca düşük gelirli insanlar ekonomik açıdan bu savaşın en büyük kaybedenleri arasında yer aldı..
Almanya ne kadar destek verdi?
Almanya, ordusuna modernleşme ve yeni silah alımı için yüz milyarın üzerinde bir kaynak aktardı. Alman Dışişleri Bakanlığı verilerine göre de Almanya, Ukrayna’yı şimdiye kadar askeri harcamalar dahil toplam 37,2 milyar Avro destekledi. Bu desteğin Ukraynalıların ülkelerini savunması için olduğu kadar Avrupa’nın güvenliği için de bir zorunluluk olduğunu belirten bakanlık, ihtiyaç olduğu sürece bu ülkenin yanında olacaklarını ifade etti.
Bakanlık, “Ukrayna, uluslararası hukuku ihlal eden Rus saldırı savaşına karşı kendini savunabilmelidir.Bu nedenle Almanya, Ukrayna’yı Bundeswehr stoklarından ekipman ve silah tedarik ederek ve Alman bütçe fonlarından finanse edilen endüstriyel malzemeler sağlayarak desteklemektedir. Alman hükümeti bunu yaparken Ukrayna’nın ihtiyaçlarına odaklanıyor ve örneğin hava savunma alanında hangi alanlarda daha fazla destek verilebileceğini sürekli olarak inceliyor. Örneğin Almanya bugüne kadar üç Patriot sistemi ve dokuz Iris-T sistemi tedarik etti” ifadelerine yer verdi.
Bakanlık açıklaması
Ukrayna’ya Avrupa’dan desteğin Almanya ile sınırlı kalmadığı hem diğer Avrupa Birliği ülkelerinin hem de AB fonlarından, bir kısmı Rus şirketlerin dondurulan hesaplarından karşılanmak üzere destek verildiği biliniyor.
Bakanlık Avrupa Birliği’nin Rusya’ya uyguladığı amborgoyu da şu ifadelerle dikkat çekiyor: “Rusya Ukrayna’ya acımasızca saldırdığı sürece bunun sonuçları da olacaktır. Almanya ve Avrupalı ortakları buna büyük ve eşi benzeri görülmemiş yaptırımlarla karşılık verdi:Rusya’nın sermaye piyasalarına erişiminin kısıtlanması, özellikle yüksek teknoloji, sanayi ve enerji altyapısı alanlarında kapsamlı ihracat yasakları, üçüncü ülkelere yapılan sevkiyatlar için petrol fiyat sınırlaması, Rusya’dan kömür, petrol, demir ve çelik ürünleri ile altın ve elmas dahil olmak üzere geniş kapsamlı ithalat yasakları, Rus havacılık sektörüne karşı sert tedbirler ve Rusya Devlet Başkanı Putin, Dışişleri Bakanı Lavrov, diğer siyasi ve askeri karar alıcılar, savaş suçluları, propagandacılar ve onları destekleyen oligark sistemine yönelik hedefli yaptırımlar. Buna ek olarak AB, Rusya’nın gelirlerini ve temel savaş mallarının tedarikini daha da kısıtlamak amacıyla Rus gölge filosuna ve üçüncü ülkelerden gelen atlatma ağlarına karşı yaptırımlar uyguluyor.”
Şirketlerin üçte ikisi etkilendi
Savaşın hemen başında Almanya’nın Rusya’ya ihracatının yüzde 45 azaldığı ifade ediliyor. PwC Almanya uzmanı Christian Muth, Alman sanayisi Rusya’nın Ukrayna’daki saldırı savaşının etkilerini muntazam şekilde hissediyor. Kesintiye uğrayan tedarik zincirleri, korkunç enerji maliyetleri, artan siber saldırılar ve ödeme işlemlerindeki aksaklıklar ekonomi üzerinde aşırı bir yük oluşturuyor. Alman sanayi şirketlerinin dörtte üçü savaşın sonuçlarının faaliyetlerini önemli ölçüde etkilediğini bildiriyor. Otomotiv sektöründe ve yıllık cirosu 500 milyon Euro’nun üzerinde olan büyük şirketlerin yüzde 80’i ciddi şekilde etkilendiklerini belirtiyor.
Yapılan bir araştırmaya göre de şirketler Rusya’ya yönelik yaptırımlardan farklı derecelerde etkileniyor. Yaptırımlar öncelikle satın alma (yüzde 68) ve lojistik (yüzde 67) alanlarını etkiliyor. Şirketlerin yüzde 63’ü üretim, yüzde 62’si ise ciro üzerindeki etkileri hissediyor.
Şirketlerin yüzde 63’ü Ukrayna’daki savaşın istihdam üzerinde bir etkisi olduğunu düşünüyor. Yüzde 40’tan biraz azı işten çıkarma ve/veya kısa süreli çalışma korkusu yaşıyor. Sadece yüzde 37’si savaşın personel kullanımı üzerinde herhangi bir etkisi olmadığını belirtiyor. Ukrayna’daki savaştan en çok etkilenenler otomotiv sektöründeki çalışanlar (yüzde 70).
Araştırma şirketlerin yüzde 44’ünün Rusya’da faaliyet gösteren tesisleri ya da iş birimleri bulunduğunu ortaya koyuyor. Bu şirketlerin neredeyse yarısı Rusya’daki birimlerini sattı; yüzde 48’i ise Rusya’dan tamamen çekilmeyi planlıyor. Ankete katılan şirketlerin sadece yüzde dokuzu Rusya’daki iş birimlerini muhafaza etmeyi planlıyor. Düşünülen ana çekilme seçenekleri, birimlerin tasfiyesi veya ticari faaliyetlerin geçici olarak durdurulması (her iki durumda da yüzde 46). Buna karşılık, katılımcıların yüzde 34’ü ticari faaliyetlerin geçici olarak üçüncü taraflara devredilmesini tercih ediyor.
Emperyal güçlerin farklı coğraflardaki nüfuz, pazar ve enerji kaynakları hükmetme bağlantılı doğrudan ya da temsili savaşları, o ülkelerdeki toplumların yanısıra kendilerini de yakından etkiliyor. Alman ekonomisindeki durgunluk da, küresel politikaların sonuçlarından biri olarak değerlendiriliyor. Foto: Pixabay