1 Haziran’a kadar ”kademeli normalleşme”

Tam kapanma sürecinin sona ereceği 17 Mayıs Pazartesi günü saat 05.00’dan 1 Haziran Salı gününe kadar ”kademeli normalleşme süreci”ne geçilecek, buna ilişkin bazı önlemler alınacak.

İçişler Bakanlığından valiliklere gönderilen genelgede, koronavirüs kaynaklı salgına mücadele kapsamındaki önlemlerin, hayatın her alanına yönelik uyulması gereken kurallar ve önlemler, salgının genel seyri ve Sağlık Bakanlığı ile Koronavirüs Bilim Kurulunun önerileri doğrultusunda belirlendiği ifade edildi.

Bu kapsamda, 29 Nisan’da başlayan ”tam kapanma” önlemlerinin hayata geçirildiği belirtilen açıklamada, ”Bilim Kurulunun tavsiyeleri ve salgının seyrinde yaşanan gelişmeler göz önüne alındığında 17 Mayıs 2021 Pazartesi günü saat 05.00’ten 1 Haziran 2021 Salı günü saat 05.00’e kadar kademeli normalleşme dönemi” uygulanacağı belirtildi.

Genelgede, 1 Haziran’a kadarki ”kademeli normalleşme dönemi”ne yönelik uygulamalar genel hatlarıyla şöyle sıralandı:

1- Sokağa çıkma kısıtlaması

-Hafta her gün 21.00-05.00 saatleri arasında, hafta sonları ise Cuma günleri saat 21.00’den başlayıp Pazartesi günleri saat 05.00’te bitecek şekilde sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak.

-Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak süre ve günlerde üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinin aksamaması, sağlık, tarım ve orman faaliyetlerinin sürekliliğinin sağlanması daha önce belirtilen yer ve kişiler kısıtlamadan muaf tutulacak. Muafiyet tanınan yer ve kişiler için daha önceki gibi izin belgesi  alınması gerekecek.

-Tam gün sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak Cumartesi-Pazar günlerinde bakkal, market, manav, kasap, kuruyemişçi ve tatlıcılar 10.00-17.00 saatleri arasında faaliyet gösterebilecek. Vatandaşlar, ihtiyaçlarının karşılanmasıyla sınırlı olmak üzere yürüme mesafesindeki yerlere gidebilecek.

-Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanan süre ve günlerde ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri ile bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayileri (sadece ekmek ve unlu mamul satışı için) açık olacak. Bunlar bakkal ve marketlere servis yapabilecek. Sokak arasında satış yapılmayacak. Vatandaşlar da yürüme mesafesinde olan bu yerlere gidebilecek.

-Yabancılara yönelik sokağa çıkma kısıtlamasına dair muafiyet sadece turistik faaliyetler kapsamında geçerli olacak. Turistik faaliyet kapsamı dışında Türkiye’de bulunanlar da kısıtlamaya tabi tutulacak.

-Tam kapanma sürecinde kendi ihtiyaçlarını karşılayamayacak durumdaki ileri yaş gruplarındaki veya ağır hastalığı olan vatandaşların talepleri ilgili birimlerce karşılanacak, bunlara ilişkin önlemler alınacak.

-18 yaşın altındakiler ile iki doz aşı olan 65 yaş ve üzerindekiler için genel sokağa çıkma kısıtlaması dışında ayrı kısıtlama uygulanmayacak. Aşı olmayan 65 yaş ve üzerindekiler ise hafta içi 10.00-14.00 saatleri arasında sokağa çıkabilecek, hafta sonlarında onlar da tam gün sokağa çıkma kısıtlamasına tabi olacaklar. 65 yaş ve üzerindekiler ile 18 yaş altındakiler kademeli normalleşme döneminde şehir içi toplu ulaşım araçlarını kullanamayacaklar.

2. Şehirlerarası seyahat kısıtlaması

Kademeli normalleşme döneminde sokağa çıkma kısıtlaması getirilen süre ve günlerde şehirlerarası seyahat kısıtlaması da uygulanacak. Bu konudaki istisnalar ise şöyle:

– Uçak, tren, otobüs gibi toplu taşıma vasıtalarıyla yapacakları şehirlerarası seyahatler için ayrıca seyahat izni istenmeyecek. Bu kişilerin toplu taşım araçlarının hareket noktasını intikali, hareket saatleriyle uyumlu olmak koşuluyla, sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulacak.

– Zorunlu kamusal görevin ifası kapsamında özel veya resmi araçlarla yapılacak şehirlerarası seyahatlerine, kurum kimlik kaydıyla sokağa çıkma kısıtlamasından muaf olacak.

– Birinci derece de yakınların cenaze törenlerine katılmak yada nakil işlemlerine refakatlerde ilgili birimlerden izin belge alınması gerekecek

– Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanan süre ve günlerde vatandaşların özel araçlarıyla şehirlerarası seyahate çıkmamaları esas olacak. Ancak bazı zorunlu hallerde gerekli izin belgelerini sağlamış olma koşuluyla muafiyet tanınacak. Genelgede, bu durumlardaki kişiler, hastaneden taburcu olanlar ile bunlara refakat edecek en fazla iki kişi, geçici olarak bir şehre gelen ve buna ilişkin seyahat belgelerini ibraz edenler, ÖSYM sınavlarına katılacak olanlar, askerlik sonrası evine dönenler, sözleşmeye davet yazısı almış olanlar, cezaevinden çıkıp evine dönenler şeklinde sıralandı.

3- İşyerlerinin faaliyetleri

-Yeme-içme yerleri hafta içi günlerde 07.00-20.00 saatleri arasında gel-al ve paket servis, 20.00-24.00 saatleri arasında ise sadece paket servis yapabilecekler. Hafta sonlarında ise 07.00-24.00 saatleri arasında sadece paket servisi şeklinde faaliyet gösterebilecekler.

-17 Mayıs-1 Haziran arasındaki kademeli normalleşme döneminde gazino, taverna, birahane, nargile salonu/kafeleri; sinema salonları; kahvehane, kıraathane, kafe, dernek lokali, çay bahçesi gibi yerler; internet kafe/salonu, elektronik oyun yerleri, bilardo salonları; halı saha, yüzme havuzu, spor salonları; hamam, sauna ve masaj salonları; lunaparklar ve tematik parklar kapalı olacak.

-Çay ocakları ise masa, sandalye/taburelerini kaldırmak ve sadece esnafa servis yapmak kaydıyla faaliyetlerine devam edebileceklerdir.

-Tam kapanma döneminde faaliyetlerine ara verilen perakende ve hizmet sektöründeki giyim, tuhafiye, züccaciye, hırdavat, terzi, berber gibi dükkanlar ile büro ve ofisler ve benzeri işyerleri ile hafta içi günlerde 07.00-20.00 saatleri arasında faaliyet gösterebilecekler. AVM’ler ise hafta içi 10.00-20.00 saatleri arasında faaliyet gösterebilecek.

-Zincir marketler başta olmak üzere çeşitli işyerleri tarafından açılış veya belirli gün ya da saatlere özgü genel indirim uygulamalarının oluşturduğu yoğunluğun önüne geçilebilmesi için indirim uygulamaları en az bir hafta sürecek şekilde uzun periyodlarla yapılabilecek.

– Marketlerde, hafta sonundaki sokağa çıkma kısıtlaması uygulandığı zorunlu temel ihtiyaçlar kapsamındaki ürünler dışında elektronik eşya, oyuncak, kırtasiye, giyim ve aksesuar, alkol, ev tekstili, oto aksesuar, bahçe malzemeleri, hırdavat, züccaciye vb. ürünlerin satışına izin verilmeyecek.

– Pazaryerleri, gerekli önlemlerin alınması koşuluyla, hafta içi 07.00-19.00 saatleri arasında faaliyet gösterebilecek.

– Online market ve yemek sipariş firmaları, hafta içi ve hafta sonu 07.00-24.00 saatleri arasında evlere/adrese servis şeklinde çalışabileceklerdir.

4. Eğitim-öğretim faaliyetleri 

Faaliyetlerine devam etmekte olan kreşler ile anaokulları da faaliyetlerine devam edecek. Diğer tüm okul ve sınıf seviyeleri için Milli Eğitim Bakanlığınca kamuoyuna duyurulduğu şekilde uygulama sürdürülecek.

5. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışma

Kamu kurum ve kuruluşlarında uygulanmakta olan 10.00-16.00 saatleri arası mesai sistemi ile uzaktan/dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma usulünün uygulanmasına kademeli normalleşme döneminde de devam edilecek.

6. Ertelenen faaliyet, etkinlik ve törenler 

-Sivil toplum kuruluşları, sendikalar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşları ile birlikler ve kooperatiflerin genel kurul dahil yapacakları geniş katılımlı her türlü etkinlikleri 1 Haziran 2021 tarihine kadar ertelenecek.

– Evlendirme işlemlerine devam edilecek, ancak nikah ve nikah töreni şeklindeki düğünler ile nişan ve kına gibi etkinliklerin yapılmaması uygulaması 1 Haziran’a kadar sürecek.

– Huzurevi, yaşlı bakımevi, rehabilitasyon merkezi, çocuk evleri gibi sosyal koruma/bakım merkezlerine yönelik ziyaretçi kısıtlaması da 1 Haziran’a kadar uzatılıyor.

7. Toplu ulaşım önlemleri

– Şehirlerarası faaliyet gösteren toplu taşıma araçları (uçak hariç); araç ruhsatında belirtilen yolcu taşıma kapasitesinin yüzde 50’si oranında yolcu kabul edebilecek olup, araç içindeki yolcuların oturma şekli yolcuların birbirleriyle temasını engelleyecek (1 koltuk dolu 1 koltuk boş) şekilde olacak.

– Şehir içi toplu taşıma araçları ise yine yüzde 50 kapasite sınırlaması ile ayakta yolcu kabul edilmemesi koşuluyla çalışabilecek.

8. Konaklama tesislerine dair önlemler

– Şehirlerarası karayolları üzerinde bulunan dinlenme tesisleri ile konaklama tesislerinin içerisinde bulunan yeme-içme yerleri (konaklamalı müşterilerle sınırlı olacak şekilde) aynı masada en fazla 2 kişiye servis yapabilecek.

– Konaklama tesislerinin kapalı alanlarında bulunan eğlence merkezleri kapalı tutulacak ve bu alanlarda müşteri kabul edilmeyecek.

– Konaklama tesislerinin açık alanlarında toplu eğlence şeklinde etkinliklere izin verilmeyecek. Tesislerdeki fiziksel mesafe kurallarına uygun önlemler alınacak.

– Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak olan süre ve günlerde konaklama tesislerinde rezervasyonunun bulunması, buna ilişkin belgenin ibrazı ile şehirlerarası seyahat kısıtlamasından muafiyet sağlayacak.

Valilikler bu kapsamda gerekli önlemleri alacaklar.  Foto: Pixabay / Celaleddin Atasever