İnsanlık için önemli bir gün: 21 Mart
GÜRSEL KÖKSAL
Bugün 21 mart…
Diğerlerinden daha farklı, daha önemli bir gün…
Çünkü bugün bahar başlıyor tüm dünyamızda.
Dünyanın kuzey yarısında “ilkbahar”, güney yarısında da “sonbahar”.
“İlkbaharın” başladığı, yani doğanın uyandığı birçok yerde 21 Mart yüzyıllardır “yeni yılın başlangıcı” yani “Nevruz” olarak kutlanıyor.
İran ve Bahai takvimlerinde M.S. 2’nci Yüzyıl’dan itibaren yılın ilk günü olarak geçer.
Kürtlerde mitolojideki “Demirci Kawa Efsanesi”ne dayanır ve “zulme karşı başkaldırı ve direnişin, ardından da baharın başlangıncı olarak” kutlanır.
Türklerde “Ergenekon Efsanesi”ne dayanır, Göktürklerin Ergenekon’dan çıkışı ve baharın gelişi olarak kutlanır.
Zerdüştlük ve Bahailik için kutsal gündür.
Birleşmiş Milletler de 2010 yılında 21 Mart’ı “Dünya Nevruz Bayramı” olarak kabul etmişti.
Kutlu olsun!
***
21 Mart’ın başka özellikleri de var…
Bugün aynı zamanda,
“Dünya Irkçılıkla Mücadele Günü”,
“Dünya Ormancılık Günü”,
“Dünya Şiir Günü”,
“Dünya Down Sendromu Günü”…
***
21 Mart,
1966 yılından bu yana tüm dünya için „Irkçılıkla Mücadele Günü“
21 Mart 1960’da Güney Afrika’da o egemen olan „Apartheit Yönetimi“nin ırkçı politikasına karşı gerçekleştirilen ve binlerce kişinin katıldığı barışçı protestoyu silahlı saldrıyla bastıran polis 69 kişiyi öldürmüş, en az 180 kişiyi yaralamıştı. Kanlı saldırı, tarihe „Sharpeville Katliamı“ olarak geçti, altı yıl sonra Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından „Uluslararası Irkçılıkla Mücadele Günü“ olarak kabul edildi.
1971 yılından bu yana tüm dünya için „Ormancılık Günü“
Birleşmiş Milletler Gıda Örgütü (FAO), 1971’de aldığı kararla 21 Mart’ı tüm dünyaya „Uluslararası Ormancılık Günü“ olarak önerdi. Ağaçların yapraklanmaya başlangıcını temsilen bu gün seçildi… Hedef, dünyada ormanların yok olmasına, yok edilmesine tüm insanlığın dikkatini çekmek…
2000 yılından bu yana tüm dünya için „Şiir Günü“
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO, 1999’da 21 Mart‘ı şiir okumayı, yazmayı, yayınlamayı teşvik amacıyla „Uluslararası Şiir Günü“ olarak ilan etti ve 2000 yılından itibaren kutlanmaya başlandı. UNESCO’nun gerekçesi şöyle: Farkındalık yaratmak, evrensel, ulusal ve bölgesel şiir hareketlerine taze bir enerji sağlamak…
2012 yılından bu yana da tüm dünya için „Down Sendromu Günü“
Birleşmiş Milletler, 10 Kasım 2011‘de down sendromu konusunda farkındalık yaratmak amacıyla 21 Mart’ı „Uluslararası Down Sendromu Günü“ ilan etti. Bu konudaki ilk faaliyetler Dünya Sağlık Örgütü’nün merkezinin bulunduğu Cenevre’de 2006 yılında başlamıştı. Neden 21 Mart? Down sendromlu insanlarımızın hücreleri, diğer insanlardan bir fazla kromozon taşıyor. Hücrelerindeki 21’nci kromozon 3 tane (çoğunlukta ise 2) ve onların genetik farklılıkları bu durumdan kaynaklanıyor. Dolayısıyla 21 ve 3 rakamlarının onlar için farklı bir önemi var… Yılın 3’ncü ayının 21’nci gününün onlara ayrılmasının nedeni bu…
…
Tüm dünyayı etkileyen „koronavirüs salgını“ nedeniyle insanlığın 21 Mart’a ilişkin bu zenginlikleri her birine özgü etkinliklerle, kutlamalarla yaşaması tabii ki çok zor, olanaksız.
Ama etkinlikler iptal olsa da bugün 21 Mart…
Bugünü yine de bütün bu öneminin bilincine vararak yaşayabiliriz…
Öyle yapalım…
Bu vesileyle,
Nevruz kutlu olsun!
Baharınız güzel başlasın, güzel olsun!
Dünyanın her yerinde ırkçılıkla, ayrımcılıkla, yabancı düşmanlığıyla, faşizmle, nazizmle, fanatizmle, aşırı sağla mücadeleye selam olsun!
Ormanlarımızı sevelim, koruyalım, yaşatalım… Onların dünyamız için ne kadar önemli olduğunu unutmayalım, hatırlatalım.
Şiir yaşamınızda hep olsun, şimdiye kadar olmasıysa bundan sonra olsun. Şiir yazıp, dillerimizi güzelleştiren tüm şairlere selam olsun!
Down sendromlu insanlarımıza selam olsun. Onları görelim, bilelim, tanıyalım, sevelim. Toplumsal yaşamda onlara açılan alanların daha da büyümesi için verilen çabaları farkedelim, destekleyelim.
21 Mart kutlu olsun…