BERLİN
Almanya’da 23 Şubat’ta yapılacak genel seçimler öncesinde seçme ve seçilme hakkı bulunan göçmenlerin olası parti tercihleri yayınlandı.
Basın kuruluşları ve gazetecilere göç ve uyum konularında veri hizmeti sağlayan Uyum Medya Servisi (Mediendienst Integration) göçmen kökenli seçmenlerin siyasi tercihleri, profilleri ve seçimlere katılımlarını araştırdı. İşte 11 soruda o araştırmanın sonucu:
1. Kaç göçmen seçme ve seçilme hakkına sahip?
Federal İstatistik Dairesi’nin (Destatis) verilerine göre bu ülkede göçmenlerin yüzde 59’u (10 milyon kişi) hala seçme ve seçilme hakkı bulunmuyor. Göçmenlerin yaklaşık 7.1 milyonu ise (tüm seçmenlerin yüzde 12’si) sandığa gidebilir.
2. Göçmen seçmenler kaç yıldır Almanya’da yaşıyor?
Almanya’da seçmen statüsüne sahip göçmenler, ortalama 32 yıldır bu ülkede yaşıyor. Buna karşılık, Göçmenlerin yetişkin torunlarının %71’i oy kullanma hakkına sahip.
3. Göçmen kökenli seçmenlerin nasıl bir profile sahip
Federal İstatistik Dairesi verilerine göre Almanya’daki göçmenlerin yaklaşık 2 milyonu Avrupa Birliği (AB), bir milyonu Türkiye, 2,3 milyonu eski Sovyetler, 2 milyonu Asya, 308 bini çoğu Fas olmak üzere Afrika ve 175 bini Kuzey ve Güney Amerika kökenli.
100 binin üzerinde seçmen grupların kökeni (2023 verileri) şöyle:
Polonya 1.078.000
Kasakistan 1.052.000*
Türkiye 982.000
Rusya 871.000*
Diğer AB 600.000
Romanya 375.000
Ukrayna 139.000
Suriye 132.000
Kosova 117.000
İran 115.000
*Büyük çoğunluğu bu ülkelerden gelen Alman azınlık mensubu
4. 2021 Genel seçimlerde tercihlleri ne olmuştu?
Diğer gruplarda olduğu gibi, siyasi tercihler çok heterojen. Geleneksel olarak, Türkiye veya İtalya gibi misafir işçi ülkelerinden göç edenler SPD’ye oy verme eğilimindeyken, sonradan gelen göçmenler CDU/CSU’ya oy verme eğilimindeydi. Ancak, her iki partiye de verilen desteğin birkaç yıldır azaldığı görülüyor.
5. Bu pazar seçim olsa kime oy verirler?
Güncel bir araştırma olmamakla birlikte Alman Göç ve Uyum araştırma Merkezi’nin (DeZIM) Aralık 2023 ve Mart 2024 tarihleri arasında yaptığı ankete göre göçmen kökenli seçmenlerde SPD tercihlerde öne çıkıyor. Bu partiye destek Türkiye, Ortadoğu ve Kuzey Afrika kökenlilerde daha yüksek. Eski Sovyetlerden gelenlerde ise CDU/CSU ilk sırada yer alıyor, onu SPD yakından takip ediyor. Aşırı sağcı AfD, özellikle AB ülkelerinden gelen göçmen kökenliler arasında en az tercih edilen parti olarak algılanıyor. Rusya kökenlilerde ise en yüksek seçmen potansiyeline sahip parti. Sol Parti’den ayrılanların kurduğu sol popülist BSW ise Türkiye, Ortadoğu ve Kuzey Afrika kökenlilerden nispeten yüksek oranda seçmen potansiyeline sahip olurken bu kişilerin BSW’ye oy vermeyi düşünme olasılığı, göç geçmişi olmayanlara kıyasla çok daha yüksek.
6. Göçmenlerin önemsediği konular ne?
DeZIM 2023/2024 anketi ekonomik durum ve enflasyon şu anda tüm katılımcılar arasında en önemli sorunlar olduğunu gösteriyor. Ancak göçmen kökenli kişiler ekonomik durumları hakkında daha fazla endişe duyduklarını belirtiyor. Ayrıca barınma durumları, emeklilik maaşları ve suç konusunda daha fazla endişe duyuyorlar. Araştırmaya göre, sosyal güvenlik ve suçla mücadele bu seçmenleri kazanabilecek konular.
Buna ek olarak, göçmen kökenli kişiler, göçmen kökenli olmayan kişilere kıyasla Orta Doğu’daki savaş konusunda önemli ölçüde daha fazla endişe duyuyor. Göçmen kökenli katılımcıların yüzde 36’sı Orta Doğu’daki çatışmanın Almanya’daki etkilerinin kendileri için büyük bir endişe kaynağı olduğunu belirtirken, bu oran göçmen kökenli olmayanlarda yüzde 25 olarak tespit edildi.
7. Partiler göçmenlerin beklentilerini karşılıyor mu?
DeZIM uzmanlarına göre göçmen seçmenlerin partilerin siyasi sorunları çözebileceğine inanma oranı daha düşük.
8. Göçmenlerin seçimlere katılım oranı ne?
Göçmenlerin seçime katılım oranı hala, ortalama katılım oranına göre daha az. 2022 Uyum Barometresi araştırmasına göre, göçmen olmayan seçmenlerin yüzde 88’i seçimlerinde oy kullandı. Bu oran göçmen kökenlilerde ise yüzde 70,4 olarak saptandı. Araştırmacılara göre göçmenlerin katılımının düşük olması siyasi sisteme güven eksikliği, siyaset hakkında bilgi eksikliği ve ayrımcılık deneyimleriyle ilgili.
Diğer gruplarla karşılaştırıldığında, anketler Türkiye kökenliler arasında seçimlere katılımın özellikle düşük olduğunu defalarca ortaya koyuyor. Federal Meclis seçimlerinden sonra yapılan ankette, bu grup özellikle kendilerini ait hissetmediklerini ve seçim kampanyasına olan ilgilerinin diğer katılımcılara göre daha düşük olduğunu belirtiyor.
9. Alman kökenli göçmenler hangi partiye oy veriyor?
Eski Sovyetler’den gelen Alman kökenli seçmenler geleneksel olarak CDU/CSU’yu tercih ederken son birkaç yıldır özellikle AfD de tercihleri arasında yer alıyor.
Göç araştırmacısı Jannis Panagiotidis’e göre AfD’ye verilen orantısız destek, AfD’nin erken dönemde Sovyet sonrası seçmenleri çekmeye çalışması ve kendilerini diğer göçmen gruplarla rekabet içinde görmeleriyle yakından ilgili.
Uzmana göre Merkel’in göç politikasına yönelik şüphecilik de bir faktör olabilir. Ayrıca ekonomik durumları da diğer gruplara kıyasla daha önemli: Eğer ekonomik olarak daha iyi durumdaysalar AfD’ye oy verme olasılıkları daha düşük oluyor.
10. Türkiye’den gelenler hangi partileri tercih ediyor?
Türkiye kökenli vatandaşlar, kısmen sendikalar aracılığıyla siyasi sosyalleşmeleri nedeniyle uzun süredir geleneksel olarak SPD’ye oy veriyor. Ancak son yıllarda partiye olan bağlılıkları azaldı. DeZIM çalışması bu grubun yine de SPD, diğer partilere kıyasla Türkiye kökenliler arasında hala en büyük seçmen potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor. Sol Parti ve BSW de bu grup arasında nispeten yükselen bir seçmen potansiyeline sahipken, Yeşiller ve FDP ise nispeten azalan seçmen potansiyeli olan partiler oldu.
11. Müslümanlar kime oy veriyor?
Mezhep genellikle anketlerde kaydedilmediği için bu soruya ilişkin neredeyse hiç veri bulunmuyor. Forschunggruppe Wahlen tarafından 2024 Avrupa Parlamentosu seçimleri için yapılan bir anket bazı bilgiler verdi.
Bu seçimlerde özellikle SPD, Yeşiller ve FDP (Trafik lambası koalisyonu) Müslüman seçmenler arasında önemli kayıplar yaşadı. Yeni partiler Müslümanların kurduğu Dava ile Sahra Wagenknecht İnisiyatifi (BSW) her biri Müslümanların yüzde 17 oranında oyunu aldı. Ancak toplamda bu partiler Avrupa seçimlerinde sadece yüzde 0.4 oranında oya sahip olabildi.