GÜRSEL KÖKSAL
Almanya’nın çok kültürlü metropollerinden Frankfurt’ta yaklaşık çeyrek asırdır faaliyet gösteren Enternasyonal Tiyatro (ITF – Internationales Theather Frankfurt), iki yıllık pandemi döneminin ardından zengin içerikli yeni sezonunu “Herşeye rağmen umut / Kültür Birleştirir” sloganıyla başlattı. 2018 yılında yine Frankfurt’ta 30 yıl önce kurulmuş olan “Güneş Tiyatrosu” ekibinin bir yönetime geçen ITF’nin programları yeni yönetim döneminde de uluslararası çeşitliliğini koruyor, ancak Türkiye’den davet edilen ya da Almanya’daki Türkiye kökenli sanatçıların üstün kaliteli Türkçe eserleriyle zenginleşiyor.
Son dört yıldır özellikle de “Güneş Tiyatrosu” ekibince hayata geçirilen çok sayıda Türkçe ve Almanca eserin Frankfurt’un merkezindeki bir tiyatroda buluşmasını sağlayan ITF’nin yeni dönem programı Genel Sanat Yönetmeni Feramuz Sancar tarafından tanıtıldı.
Açılış konuşmasında dört yıl önce tiyatronun yönetimini devraldıklarında ağır bir borç yüküyle karşı karşıya kaldıklarını, tüm mekanların büyük masraflar gerektiren tadilata ihtiyacı olduğunu, düzgün bir ses ve ışık düzeni olmadığını belirten Sancar, ancak iki sezonda “olanaksız” görüneni başardıklarını, yüzde 30’un altında olan etkinlik yoğunluğunu yüzde 50’nin üstüne çıkardıklarına işaret ettikten sonra, “Bu güzel bir rüya gibiydi. Ancak fazla uzun sürmedi ve kabusa dönüştü. Pandemi dönemi geldi. Tam iki yıllık bir kayıp” dedi.
Bizi birleştiren ‘biz duygusu’
Tüm zorluklara rağmen büyük bir gayretle tiyatroyu yeni döneme hazırladıklarını vurgulayan Sancar şöyle devam etti:
“Burada bizi birleştiren şey ‘biz duygusu’. İşte tam bu duygu bize güç veriyor, bizi muhteşem bir aileye dönüştürüyor. Bir de ortak değerlerimiz bizi birbirimize bağlıyor. Çok kültürlülüğü, birlikteliği ve saygıyı yaşıyor, yaşatıyoruz. İste bu duruş bizi her geçen gün biraz daha güçlü kılıyor. Bu nedenle siz tiyatroseverlere şükran duyuyoruz. ITF’deki tüm projelerde bizim için herşeyden önce önemli olan şey toplumsal birliktelik. 2022-23 sezonunun sloganını ‘Herşeye rağmen umut / Kültür birleştirir!’ olarak kararlaştırdık. Vazgeçmeyeceğiz. Bu barbarlık döneminde vurdumduymazlıkla, dışlanmayla karşı karşıya kalan sanatçıların ve aykırı düşünenlerin yanında olacağız.”
Tiyatro, müzikal, dans ve konserlerin yanı sıra bir de varyete gösterisi içeren programların tanıtıldığı özel gösterinin sunuculuğu ise ITF yönetiminden tiyatro oyuncusu Pınar Gürbüzer ve ITF’nin rejisörlerinden, kabaretist Aydın Işık üstlendi. Programda 2022-23 sezonun ilk döneminin yaklaşık 140 çeşitli etkinlik içeren programının bir bölümü, etkinlerde yer alan sanatçıların sunumlarıyla, bir bölümü de perdeye yansıtılan video gösterisiyle tanıtıldı.
ITF’nin tangodan flamenkoya, “klezmer”den caza, özgün müzikten klasiğe çok sayıda müzik ve dans ağırlıklı etkinlikleri de kapsayan çok dilli, çok kültürlü programı prömiyeri burada olacak oyunları da içeriyor.
Programdaki oyunlardan bazıları şöyle: Amerikan oyun yazarı Lynn Nottage’nin Pulitzer Tiyatro Ödülü’nü kazanan ırkçılık karşıtı oyunu Sweat (İngilizce), Güneş Tiyatrosu’nun 32 yıl önce sürgünde bulunduğu Frankfurt’ta yitirdiğimiz saz ve ses sanatçısı Sümeyra’nın yaşamından esinlenerek hazırlanan “Serçelerin Süvarisi” (Türkçe / oyunu kulaklıklarla Almanca olarak izlemek de mümkün), Frankfurt’un birbirine komşu olan uluslararası finans merkezi ve batakhaneler bölgesindeki yoz yaşamları konu alan, yine Güneş Tiyatrosu yapımı “Trash Babylon” (Almanca), Alman edebiyatının büyük isimlerinden Friedrich Schiller’in yaşamından esinlenen komedi “Schiller’in Tüm Eserleri – hafif kısaltılmış haliyle” (Almanca).
Güneş Tiyatrosu, Ankara’da başlayan yolculuk
ITF’nin çekirdeğini oluşturan Güneş Tiyatrosu, tiyatro eğitimlerini Türkiye’de alan ve tiyatroya orada başlayan Tülay Yongacı, Cüneyt Sezer ve Müjdat Albak tarafından Ankara’da 1998 yılında kuruldu, ancak daha gerilere giden bir tarihi var. Halen birlikte faaliyetlerini sürdüren üç arkadaş, birlikte tiyatro yapmaya 1991 yılında „Can Şenliği Oyuncuları“ adı altında yine Ankara’da başlamışlardı. Böylece kuruluşundan bu yana 30 yıl geçen ve bunu geçtiğimiz yıl kutlayan Güneş Tiyatrosu, 2004 yılından bu yana da Frankfurt’un batısında, işçi ve göçmenlerin yoğun olarak yaşadığı Gallus Bölgesi‘ndeki kendi mekanında faaliyetlerini sürdürüyor. Yongacı, Sezer ve Albak, dört yıl önce de Frankfurt‘un en önemli tiyatrolarından „Enternasyonal Tiyatro“nun yönetimini devraldı ve burayı daha önce Köln’de çalışmalarını yürüten Tiyatro Sanatçısı Feramuz Sancar’ın da Frankfurt’a gelip, ekibe katılmasının ardından oluşturulan profesyonel bir ekiple yönetmeye başladılar. O zamandan beri hem Güneş Tiyatrosu hem de Enternasyonal Tiyatro’nun çalışmaları birbirine paralel olarak devam ediyor.
Frankfurt her iki tiyatronun zengin programları sayesinde şimdiye kadar Türkiye’den de aralarında Genco Erkal, Zuhal Olcay, Barış Atay, Selçuk Yöntem, Levent Üzümcü, Burak Sergen, Fuat Saka, Ahmet Arslan, Yaşar Kurt, Halil Sezai, Pinhani, Karsu, Arto Tunçboyacıyan, Selin İşçan, Aysel Yıldırım’ın yer aldığı çok sayıda tiyatro ve ses sanatçısını ağırladı.
Güneş Tiyatrosu, son iki yıldır da yaz aylarında, büyük bölümü tiyatronun avlusunda, açık havada gerçekleştirilen, uluslararası ve müzik ağırlıklı Go West Festivali’ne ev sahipliği yapıyor. Hazirandan eylüle kadar süren dönemde 50’nin üzerinde etkinlik gerçekleşmiş, festival Frankfurt’ta yaşayan Türk ve Yunan müzisyenlerin „Kalimerhaba“ adı altında gerçekleştirdikleri ortak konserle sona ermişti.
Foto: ITF ekibi ve aralarında Hessen Eyalet Milletvekili Turgut Yüksel (SPD) ve Frankfurt İl Genel Meclisi Üyesi Eyüp Yılmaz’ın (Sol Parti) da yer aldığı destekçileri yeni sezonun başlangıcını birlikte yaptılar